Thuật ngữ trái phiếu (TP) chắc đã rất quen thuộc với mỗi người chúng ta. Đặc biệt là những nhà đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, cũng còn không ít người chưa hiểu rõ sự khác biệt giữa các thuật ngữ trái phiếu và cổ phiếu; trái phiếu với chứng khoán hay sự khác biệt giữa cổ phiếu và chứng khoán… Vậy thì trái phiếu là gì? Chúng có những đặc điểm nổi bật hay tính chất gì không? Cùng đọc ngay bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về thuật ngữ này cùng những đặc điểm của chúng để không bị nhầm lẫn với những thuật ngữ khác nữa nhé!
Mục lục
Định nghĩa của trái phiếu
Trái phiếu giống như một chứng nhận nợ. Tức là người phát hành trong một khoảng thời gian xác định phải trả một số tiền cụ thể cho người sỡ hữu chúng cùng với mức lợi tức đã được quy định. Số tiền này được gọi là mệnh gia của trái phiếu và được in rõ ràng.
Người phát hành là những công ty, doanh nghiệp, Kho bạc Nhà nước hoặc các chính quyền.
Người mua trái phiếu (trái chủ) là những công ty, doanh nghiệp, các cá nhân đầu tư, hoặc chính phủ. Tên của người mua sẽ được được ghi trên các TP ( TP ghi danh) hoặc không ghi ( TP không ghi danh). Họ sẽ không phải chịu một trách nhiệm nào của kết quả sử dụng vốn vay. Bởi họ là người cho các nhà phát hành vay vốn. Các nhà phát hành có nghĩa vụ là phải thực hiện theo những gì đã ghi trong hợp đồng.
Đầu tư trái phiếu (ĐTTP) có những rủi ro gì?
ĐTTP là một quá trình diễn ra các giao dịch cho vay giữ người cho vay (người đầu tư) và các doanh nghiệp; chính phủ hay ngân hàng… (người phát hành).
Đây sẽ là một công cụ tạo ra lợi nhuận vô cùng tuyệt vời. Nếu biết đầu tư thông minh. Việc đầu tư này được cho là sẽ an toàn hơn cổ phiếu rất nhiều.
Tuy nhiên, việc đầu tư nào cũng xuất hiện một xác suất rủi ro. Và việc ĐTTP cũng không ngoại lệ. Một số rủi ro của ĐTTP:
Rủi ro tín dụng
Các hoạt động như thu thuế, phát hành tiền… của Chính phủ dùng để trả nợ. Vậy nên, loại trái phiếu chính phủ được coi là loại TP có mức độ rủi ro thấp nhất trong các loại TP. Còn những doanh nghiệp hay tư nhân… không có những quyền giống vậy dẫn đến TP do các tổ chức này phát hành sẽ có rủi ro cao hơn cũng như lãi suất cũng cao hơn. Đây là rủi ro tín dụng.
Xem thêm: Tìm hiểu những thông tin cơ bản về chứng khoán phái sinh
Rủi ro lãi suất
Giá trái phiếu thường sẽ tỉ lệ nghịch với lãi suất: Khi lãi suất tăng lên, những nhà đầu tư sẽ loại bỏ các loại TP của những nhà phát hành có lãi suất thấp. Từ đó, giá TP sẽ giảm xống. Ngược lại, khi lãi suất giảm xuống, nhà đầu tư sẽ nắm bắt hay khóa lãi suất trần càng lâu càng tốt. Lúc này họ sẽ được thu lợi nhuận từ các TP của những nhà phát hành trả lãi suất cao hơn so với thị trường.
Rủi ro lạm phát
Sức mua của các nhà đầu tư có thể giảm hoặc tệ nhất là âm. Khi chi phí sinh hoạt cũng như lạm phát tăng lên nhanh chóng so với sự tăng của lãi suất.
Rủi ro đầu tư
Trái phiếu mang tính chất có thể thu hồi nên các tổ chức phát hành có thể mua lại TP của mình trước ngày đáo hạn. Việc này làm cho những người đầu tư và sỡ hữu TP sẽ mất đi khoản thanh toán gốc. Giá trị của khoản thanh toán này sẽ cao hơn mệnh giá của TP.
Nhưng loại trái phiếu có thể thu hồi này sẽ không cho các nhà đầu tư tái đầu tư cùng với mức lãi suất tương đương nữa. Và nếu lâu dài chúng sẽ mang lại nhiều tác động xấu đến lơi nhuận đầu tư. Để khắc phục cũng như đền bù cho rủi ro đầu tư này, thì các TP không có tính thu hồi thì sẽ nhận được một mức lãi suất cao hơn là trái phiếu bị thu hồi.
Trái phiếu được phân loại như thế nào?
Trái phiếu sẽ được phân loại theo một số tiêu chí khác nhau: lợi tức, người phát hành, mức độ thanh toán, hình thức mua hoặc tính chất của TP.
Dựa vào chủ thể phát hành
Trái phiếu Chính phủ: là TP đáp ứng và phục vụ một số chi tiêu của Chính phủ. Việc phát hành này để huy động các nguồn tiền chưa được sử dụng của dân hay các tổ chức kinh tế – xã hội. Vì vậy, đây là loại TP có ít rủi ro nhất trong các loại còn lại.
Trái phiếu doanh nghiệp: các doanh nghiệp nhà nước, các công ty phát hành TP để tăng lượng vốn hoạt động. Và hiện nay ngày càng có nhiều doanh nghiệp mọc lên nên nhiều loại trái phiếu xuất hiện rất đa dạng. Các nhà đầu tư có thể cân nhắc lựa chọn một cách hợp lý.
Trái phiếu ngân hàng hay các tổ chức tài chính: những tổ chức này cũng có thể phát hành được TP với mục đích là tăng vốn để hoạt động.
Dựa vào hình thức TP
TP vô danh: loại TP này sẽ không được ghi tên của người sở hữu hay mua chúng trong sổ của người phát hành hay trên TP.
TP ghi danh: Loại TP này sẽ ghi tên người mua hặc sở hữu chúng trong sổ sách và trên TP.
Dựa vào lợi tức
TP có lãi suất cố định: Lợi tức của TP này sẽ được xác định theo tỉ lệ phần trăm cố định với mệnh giá của chính loại TP đó.
TP có lãi suất thả nổi hay còn gọi là biến đổi: lợi tức sẽ được trả ngay trong những kỳ không giống nhau. Lãi suất này sẽ được tính theo một lãi suất tham chiếu khác.
TP có lãi suất bằng không: người mua TP này sẽ không nhận được bất cứ lãi nào. Thay vào đó, mức giá sẽ thấp hơn mệnh giá TP. Cũng như được nhà phát hành trả lại một số tiền bằng với mệnh giá của TP khi được đáo hạn.
Có nên đầu tư trái phiếu không?
Đầu tư các loại trái phiếu được cho là sẽ an toàn hơn cổ phiếu. Tuy nhiên thì vẫn sẽ có rủi ro, việc này còn tùy vào loại trái phiếu nào mà nhà đầu tư đã lựa chọn.
Mỗi doanh nghiệp phát hành khác nhau sẽ có ột mức giá và lượng TP khác nhau. Tùy vào khoản tiền mà nhà phát hành muốn huy động. Thế nên, giá của chúng sẽ không cố định. Vậy nên, câu hỏi ” cần bao nhiêu tiền để đầu tư TP?” rất khó để trả lời. Việc này còn tùy thuộc vào khả năng của người muốn đầu tư. Có thể là vài triệu, vài chục triệu hay vài chục tỷ… Đầu tư càng nhiều tiền thì lãi suất nhận lại càng cao.
Mua trái phiếu an toàn như thế nào?
Chọn một thời điểm thích hợp là yếu tố quan trọng đầu tiên để mua trái phiếu. Khi thị trường chứng khoán bước vào chu kỳ suy thoái thì đây là thời cơ thích hợp nhất để bắt đầu đầu tư TP. Khi lãi suất ngân hàng bị giảm đi thì TP chính là một kênh đầu tư vô cùng sáng giá. Ngoài ra, kênh đầu tư trái phiếu sẽ được điều chỉnh mức lãi suất cố định mỗi 6 tháng một lần nên đây cũng là một nơi cất giữ tài sản và tránh lạm phát tốt nhất.
Những cách mua TP doanh nghiệp:
- Mua trực tiếp của các tổ chức phát hành: có thể mua tại các công ty; ngân hàng hay doanh nghiệp phát hành TP.
- Mua qua trung gian trên những sàn giao dịch chứng khoán hoặc những công ty trung gian. Tuy nhiên, cần phải xem xét, tìm hiểu và chọn những sàn uy tín. Bởi hiện nay có rất nhiều nơi trung gian lừa đảo xuất hiện.
Tổng kết
Bài viết trên chúng tôi đã đưa ra một số thông tin cơ bản về trái phiếu cũng như việc mua trái phiếu an toàn. Chúc các nhà đầu tư mới có thể chọn và đầu tư trái phiếu một cách an toàn và mang lại nhiều lợi nhuận nhất nhé!
Tổng hợp: vuachungkhoang.com